Sürdürülebilirlik, fonksiyonellik ve estetik odaklı bir tasarım lisanıyla ele alınan terminal, hem yolcular hem havayolları hem de terminal işletmecisi için havalimanı tecrübesini yeniden tanımlamayı vadediyor.

Kuruluşundan günümüze uzanan çeyrek asırlık süreç içerisinde, yurtiçinde ve yurtdışında çok sayıda milletlerarası havalimanı projesiyle edindiği deneyimle tasarım, planlama ve danışmanlık hizmetlerini küresel ölçekte sürdüren GMW MIMARLIK, Bulat Utemuratov vakfı ismine yatırımcı olan Accent Development Solutions tarafından Kazakistan’ın Kyzylorda kentinde Korkyt Cet Havalimanı’nda hayata geçirilen saatte 250 yolcu kapasiteli yeni yolcu terminalinin tasarım lideri olarak seçildi. 

GMW MIMARLIK yeni yolcu terminalinin tasarımında sadelikten ve verimlilikten ödün vermeden çağdaş ve imgesel bir estetik sunmayı hedefledi. “Kazak Kartalı” figüründen ilham alınarak tasarlanan terminal, GMW MIMARLIK‘ın sürdürülebilir mimarlık anlayışının bir yansıması olarak, Kazakistan’ın güçlü kültürel mirasına ve çevresel gereksinimlerine hürmet duyacak formda planlandı. 

Terminalin tasarımı, ülkenin eşsiz bağlamını ve kültürel sembollerini yansıtarak, global seviyede kimliğini pekiştiriyor. Sürdürülebilirlik, fonksiyonellik ve estetik odaklı olan bu terminal hem yolcular hem havayolları hem de terminal işletmecisi için havalimanı tecrübesini tekrar tanımlamayı vadediyor.

Terminalin dış kabuğu, Kyzylorda’nın +40 ile -30 derece ortasında değişen ekstrem iklim kurallarına karşın içeride konfor sıcaklıklarını optimum bir halde sağlamak üzere titizlikle tasarlandı. Yüksek performans ısı yalıtımlı doğal kireçtaşı kaplı duvarları ve güç verimli cam yüzeyleri ile cephe tasarımı, içerideki konfor kıymetlerinin yıl boyunca korunmasını sağlıyor. Taraflara nazaran stratejik olarak yerleştirilmiş cam cepheler ile bu cephelerdeki yatay ve dikey güneş kırıcılar, yazın maruz kalınan çok sıcaklarda ve sert kış kurallarında içerideki konfor kaidelerinin optimum maliyetle sağlanmasına yardımcı oluyor. 

Çatıda kot farkları ile oluşturulan ve kuzey istikametine bakan yüksek bant pencereler, terminalin cephelerden uzak, bagaj alım salonu ve güvenlik denetim bölgesi üzere iç kısımlarda yeralan yerlerine doğal gün ışığı alınarak yapay aydınlatma muhtaçlığı azaltıldı, bu da terminalin etraf dostu ve güç verimli bir yapı olmasına imkan tanıdı. 

GMW MIMARLIK’ın terminal tasarımı, daha evvel de ödüllü birçok terminal binasında yaptıkları üzere, yolcu deveran kolaylığı, güvenlik, işletme verimliliği, ekonomik faktörler, güç aktif tasarım ve mahallî faktörlerle biçimlendi. Kolay ve bütüncül bir şema ile yolculara hem kara tarafından hava tarafına hem de hava tarafından kara tarafına net bir güzergah sunulması hedeflendi. Önerilen lineer sistem, yolcular için içgüdüsel olarak yol ve taraf bulabilmenin yanında kat değişikliklerini ve yürüme uzaklıklarını en aza indirgemeyi hedeflerken birebir vakitte farklı yolcu tiplerinin birbirleriyle çakışmasını önlemeyi amaçlıyor. 

Terminal planlamasında, ICAO düzenlemelerine uygun olarak farklı yolcu kategorileri ortasındaki ayırım dikkate alındı, gelen ve giden yolcuların birbirleriyle karışmaması mimari planlama ile sağlanırken, işletmeden iç çizgiler ve dış sınırlar uçuşlarının farklı saatlerde yapılacağı ve buna bağlı olarak terminalin tıpkı anda ya iç sınırlar ya da dış sınırlar olarak işletileceği bilgisi de planlamada dikkate alındı. Planlamada güvenlik ekipmanları ve güvenlik denetim süreç alanları ile bunların gerisindeki kuyruk alanları hesaplanarak mekansal gereklilikler sağlanırken işçi ve tüm kullanıcılar için konforlu ve inançlı bir ortam yaratıldı.

İşletme Verimliliği ve Ekonomik Faktörler

Terminalin hem kara tarafında hem de hava tarafında yolcu kapasitesine karşılık vermek ismine tüm yolcu süreç alanları için kapasite hesapları yapıldı ve bu doğrultuda belirlenen gereksinimlere nazaran mekansal tasarım şekillendirildi. Ayrıyeten havalimanı yetkili üniteleri tarafından farklı başka belirlenen ayrıntılı işletme ihtiyaçları, planlama için öbür bir değerli girdi olarak değerlendirildi. Havalimanı işletmesinde büyük kıymete sahip olan bagaj sisteminin verimliliği de dikkatle ele alındı; bu emelle check-in ve bagaj alım salonlarının ardında, aprona direkt erişimli tek ve merkezi bir bagaj süreç alanı konumlandırılarak kesintisiz bir operasyona imkan sağlandı. 

Alternatif konsept tasarım tahlilleri sunulmuş olsa da tercih edilen tasarım seçeneği, bilhassa modüler bileşenlerden oluşan yapısal tasarımı ve dış kabuğu sayesinde hem inşaat müddetini kısaltmaya takviye oldu hem de birinci yatırım ve işletme maliyetlerini optimize ederek ekonomik bir tahlil sundu. 

Enerji Faal Tasarım ve Mahallî Unsurlar

GMW MIMARLIK, dünya genelinde bina inşaat uygulamalarının değerli bir bileşeni olan güç faal tasarım anlayışı ile mahallî iklim şartlarının yanlışsız değerlendirip gün ışığı ve güneş gücünün faal kullanımı sayesinde güç tüketimini en aza indirmeyi ve doğal kaynakları muhafazayı amaçladı. Terminal dizaynında, yolcu demografisi, süreç mühletleri, kullanım alışkanlıkları ve paydaş ihtiyaçları de dahil olmak üzere Kyzylorda ve Kazakistan’a ilişkin mahsus lokal bilgiler dikkatle ele alındı.

GMW MIMARLIK yeni terminal binasının konsept dizaynından uygulama projesinin tamamlanmasına kadar olan tüm proje süreçlerinde tasarım liderliğini üstlenmiş, kent mimarı ve mahallî yönetimlerden gerekli tüm onayları almış, ayrıyeten patrona inşaat ihalesi ve inşaat müddeti boyunca takviye vermiştir. İnşaatı sona yaklaşan yeni terminal binası açılış için artık gün sayıyor.   

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı