Dünya genelinde en yaygın görülen 3 kanser tipinden biri olan rektum kanseri, ülkemizde 5’inci sırada yer alıyor. Dünyada her yıl bir milyon, ülkemizde ise 6 bin kişi, kalınbağırsağın makus huylu bir tümörü olan rektum kanserine yakalanıyor.  

Günümüzde rektum kanserinin erken yaşlarda görülme sıklığı da giderek artıyor. O denli ki her 10 rektum kanserinden biri 50 yaş öncesinde görülüyor. Çok kilo, hayvansal besinlerin fazla tüketimi, hareketsizlik ve sigara kullanımı üzere var olan risk faktörlerinin her geçen gün arttığı göz önüne alındığında rektum kanserinin daha erken yaşlarda görülme sıklığının artacağı öngörülüyor. Hoş haber ise tıp dünyasının, rektum kanserinin teşhis ve tedavisi üzerine yaptığı çalışmalarla hastaların yüzünü güldüren dev adımlara imza atması. Rektum kanserinin teşhis ve tedavisindeki gelişmeleri aktarmak maksadıyla, geçtiğimiz günlerde Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi tarafından “GASTROİNTESTİNAL KANSERİN TEDAVİSİNDEKİ GELİŞMELER” başlıklı bir sempozyum düzenlendi.  20 ülkeden yaklaşık 200  hekimin yer aldığı memleketler arası iştirakli sempozyumda rektum kanserinin tedavisindeki en yeni bilgiler masaya yatırıldı ve teknolojik gelişmeler aktarıldı. 

Kolonoskopik tarama ile önlenebiliyor!

Rektum  kanseri kolonoskopik tarama ile erken periyotta teşhis edilebilen, hatta önlenebilen bir kanser türü. Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Gastrointestinal Onkoloji Ünitesi’nden Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Erman Aytaç, söyleşide yaptığı konuşmasında, erken teşhis için risk faktörü olmasa bile herkesin 45 yaşında kesinlikle kolonoskopi yaptırması gerektiğine dikkat çekti. Genetik risk faktörleri varsa tarama yaşının 15’e kadar düşebileceğini belirten Prof. Dr. Erman Aytaç,  “Rektum kanserinin en sık nedeni olan polipler belli bir vakit aralığında kanserleşir. Polip fazında iken besbelli bir semptom olmayabilir, bu nedenle tarama yapılması çok kıymetlidir. Günümüzde neredeyse tüm kolon polipleri kolonoskopik olarak çıkarılabilmektedir” dedi.

Tedaviyle tam şifa sağlanabilen bir kanser türü! 

Rektum kanseri erken teşhis  ve tedavi edildiğinde tam şifa sağlanabilen bir kanser çeşidi. Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Erman Aytaç, rektum kanserinde hastalık uzak organlara sıçramamış ise çoklukla birinci seçenek olarak cerrahi tedaviye başvurulduğunu belirterek, “Ancak metastaz yapmayan hastalarda da kimi kemoterapiler yahut bilhassa ilaçlar kullanılabilmektedir. Metastaz varlığında tıkanıklık, kanama ya da perforasyon üzere bir durum yok ise sıklıkla kemoterapi birinci tedavi tercihi olmaktadır” diye konuştu.  

Yeni gelişmeler ‘ameliyat şansını’ artırıyor!  

Günümüzde  rektum kanserinin tedavisinde son derece kıymetli gelişmeler yaşandığına işaret eden Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Erman Aytaç, “Örneğin evvelce ileri evrede tespit edildiği için ameliyat olamaz denilen uzak metastazlı hastalarda uygulanan yeni ilaç protokolleri ile tümör küçültülerek ameliyat olabilecek hale getirilmektedir” dedi. Cerrahi metotta son yıllarda ‘minimal invazif’ cerrahi olarak isimlendirilen robotik ya da laparoskopik formüllerin kullanıldığını vurgulayan Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Erman Aytaç, “Her iki metot açık cerrahiye nazaran süratli güzelleşme, ameliyat sonrasında daha az ağrı ve süratli bir formda olağan hayata dönme avantajı sunmaktadır. Ayrıyeten robotik cerrahi ameliyat sırasında sunduğu âlâ görüş ve hareket hüneri ile cerrah için çok daha konforlu ve muvaffakiyet bahtı yüksek bir ortam sağlamaktadır” bilgisini verdi. 

Ameliyatsız tedavi seçenekleri tartışılıyor! 

Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Gastrointestinal Onkoloji Ünitesi’nden Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Leyla Özer, söyleşide yaptığı konuşmasında, son yıllarda kanser tedavisinde çığır açan gelişmeler sayesinde rektum kanserinin daha yeterli denetim altına alınabildiğini vurguladı.  Günümüzde radyoterapi ve kemoterapinin birlikte ve daha uzun müddet kullanımı ile tümörün hastaların bir kısmında büsbütün kaybolabildiğinin gözlendiğine dikkat çeken Prof. Dr. Leyla Özer, “Bu oran yaklaşık olarak yüzde 20-25  civarındadır. Radyoterapi ve kemoterapi sonrası tümörün kolonoskopi, MR ve PET ile büsbütün kaybolduğu gösterildiği takdirde bu hastalarda ameliyatsız tedavi seçeneği tartışılabilmektedir” diye konuştu.   “Ancak bu bilgiden rektum kanserinin artık büsbütün ameliyatsız tedavi edilebildiğine dair bir genelleme yapmak yanlış bir ileti olur” ikazında bulunan Prof. Dr. Leyla Özer, sözlerine şöyle devam etti: “Biz ameliyatsız tedavi tercihini özellikle rektumu muhafazanın mümkün olmadığı, ameliyat sonrası kalıcı stoma açılma ihtimali olan hastalarda radyoterapi ve kemoterapi sonrası tümörün büsbütün kaybolduğu durumlarda tartışmayı yanlışsız buluyoruz”

 Uzak organlara sıçrama ve nüks riski azaltılıyor!

Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Leyla Özer, lokal olarak ileri, bir diğer deyişle uzak organlara sıçramamış, fakat rektum duvarı içerisinde ve/veya çevresel lenf nodlarına yayılmış olan rektum kanserinin tedavisinde artık sıklıkla total neoadjuvan tedavisi olarak isimlendirilen sistemin tercih edildiğini belirtti. Prof. Dr. Leyla Özer, “Bunun manası, olağanda ameliyat öncesinde başlanan ve ameliyat sonrası devam eden kemoterapi tedavisinin tamamının ameliyat öncesinde verilmesidir” diyerek, kelamlarına şöyle devam etti: “Böylece ekseriyetle hem radyoterapiden ameliyata kadar geçen müddet uzatılarak tümörün daha da çok küçülmesi için kâfi müddet beklenmiş olunur hem de bu müddet zarfında tümör üzerindeki denetim artırılarak uzak organlara sıçrama ve lokal nüks riski azaltılır” 

Bazı hasta kümesinde tümör büsbütün kaybolabiliyor! 

Son yıllarda rektum kanseri tedavisinde yaşanan bir diğer kıymetli gelişme de immünoterapi tedavisiyle elde edilen muvaffakiyet. Tüm rektum kanserlerinin yaklaşık yüzde 5’inde immünoterapi yolunda hassaslığa sebep olan genetik birtakım değişiklikler tespit edildiğini belirten Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Leyla Özer, “Bu hasta kümesinde immünoterapi dediğimiz bağışıklık hücrelerini tümöre karşı ‘savaş’ buyruğunu veren ilaçları kullandığımızda, hastaların neredeyse tümünde tümörün büsbütün kaybolabildiği gösterilmiştir. Bu tedavinin geri kalan rektum kanseri hastalarında da başarılı formda kullanılabilmesi için farklı çalışmalar devam etmektedir” dedi. 

Kanser daha erken devirde yakalanabilecek! 

Günümüzde tedavideki en büyük problem ise tümörün büsbütün kaybolduğunu göstermek için kullanılan prosedürlerin hala gereğince hassas olmaması.  Ancak günümüzde kanda dolaşan tümör DNA’sı üzere daha sofistike yollarla mikroskobik seviyede kanserin tespit edilebildiğini belirten Prof. Dr. Leyla Özer, “Bu testlerin daha ucuz ve ulaşılabilir olması halinde yakın gelecekte kanserin daha erken periyotta yakalanabileceğini ve kansere bağlı ölümlerin azalacağını öngörebiliyoruz” diye konuştu. 

Mesane ve bağırsak işlevlerinde sorun gelişebiliyor! 

Rektum kanserinde, cerrahi süreç sırasında tümörün bulunduğu rektumun bir kısmı yahut tamamı çıkarılabiliyor. Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Gastrointestinal Onkoloji Ünitesi’nden Dr. Öğretim Üyesi Özdal Ersoy, söyleşide gerçekleştirdiği konuşmasında bu cins bir ameliyatın hastanın bağırsak yahut anal işlevlerinde  değişikliklere yol açtığını belirterek, “Ameliyatın halinde nazaran, her 10 hastadan 6-9’unda dışkı kaçırma, kabızlık, sık tuvalete gitme muhtaçlığı, tuvalet yapmakta zorlanma, karın şişliği ve artmış bağırsak gazı’ üzere bağırsak sıkıntıları gelişmektedir” dedi. Dr. Öğretim Üyesi Özdal Ersoy, ayrıca hastada bilhassa pelvik bölgesinde hudutlara ziyan geldiyse; idrar yapamama ya da kaçırma, ereksiyon ve boşalma yahut orgazm meseleleri ile ağrılı cinsel bağlantı üzere cinsel ömür ve mesane işlevlerinde sorunların gelişebileceğini aktardı. 

Güncel tedaviler ömür kalitesini artırıyor

Günümüzde kolorektal kanser cerrahisinin akabinde bağırsak yahut anal işlevlerinin korunması ve güzelleştirilmesi için çeşitli yaklaşımların uygulandığını kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Özdal Ersoy, “Güncel tedavi yaklaşımında maksat; hastanın ilaç ve cerrahi tedavilerden sonra kansersiz hayat müddetini uzatmakla birlikte, ameliyat sonrası oluşan komplikasyonlara müdahale ederek, hayat kalitesini de yükseltmektir” diye konuştu.  Dr. Öğretim Üyesi Özdal Ersoy, ameliyat sonrasında uygulanan ‘Erken mobilizasyon, diyet değişiklikleri, pelvik taban antrenmanları, biofeedback terapisi, ilaç tedavisi, ağrı idaresi, pisikolojik destek’  yöntemlerinden günümüzde epeyce başarılı sonuçlar elde edildiğine işaret etti. 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı