İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay’dan çalışanlara bildiri: “Toplu mukavele imzalanmazsa kazanılmış haklar da tehlikeye girer”

İlgili kanuna nazaran müddeti sona eren toplu kontrat kararlarının uygulanamayacağına da vurgu yapan Lider Tugay, “Yetkili sendikanın yasal hudutlar içinde kalan bir mukaveleyi imzalamaması halinde, ortada bir mukavele olmamasından ötürü, mevcut toplumsal istikrar tazminatı ödemesi de yasal destekten mahrum kalmaktadır” dedi.

İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, belediye çalışanlarına hitaben yayımladığı bildiride şu tabirlere yer verdi.

“Sevgili Çalışma Arkadaşlarım,

Bilindiği üzere Belediyeler ile bağlı kuruluşlarında personel statüsü dışında istihdam edilen kamu görevlilerine,  belediye ile yetkili sendika ortasında imzalanacak kontratla aylık meblağı 4688 sayılı Kanuna nazaran yapılan toplu mukavelede belirlenen tavan fiyatı aşmamak üzere toplumsal istikrar tazminatı ödenebilmesinin yasal desteği 375 sayılı KHK’dir.

2024-2025 yıllarını kapsayan 7.Dönem Toplu Kontratın Mahallî İdare Hizmet Koluna Ait Kısmın 1. Hususunda bu tazminatın aylık tavan meblağı, en yüksek devlet memuru aylığının (Ek Gösterge dahil) %120’si olarak belirlenmiş olup, bugünkü meblağı %20 vergi dilimine nazaran; brüt 8.673,60 TL, net 6.873,31 TL’dir.

4688 sayılı Kanuna nazaran ise, bu tazminatın ödenebilmesinin ön şartı, Belediye Liderinin mevzuyla ilgili yapacağı teklifin Belediye Meclisince kabul edilmesi, akabinde da yetkili sendikayla mukavele imzalanmasıdır.

4688 sayılı Kanunun Belediye Başkanı sıfatıyla şahsıma verdiği yetkiye dayanarak kapsam dâhilindeki işçiye toplumsal istikrar tazminat ödenmesi konusunda 13/05/2024 tarihli önergeyle Belediye Meclisine teklifte bulundum.  Bu teklif, Belediye Meclisince, 4688 sayılı Kanunun  32. hususundaki kriterleri sağlamak ve yürürlükteki kamu vazifelilerinin geneline yönelik 7. Devir Toplu Mukavele prensip, asıllarına ve mühletine riayet etmek şartıyla kabul edilmiştir.

Görüldüğü üzere tarafıma verilen yetki, hudutları belirlenmiş bir yetkidir. Bu hudut ise maddelerle belirlenen şartlara uygunluktur.

Yasaların ve hasebiyle Belediye Meclisinin tarafıma vermediği ve veremeyeceği bir yetkiyi kullanamayacağım açıktır. Nasıl ki ben hiç birinizden kanunlara muhalif bir süreç yapmanızı istemeyeceksem, sendikaların da benden yasal olarak yapamayacağım bir talepte bulunmaması gerekir.

Şu ana kadar gerçekleşen iş bırakma ve benzeri eylemler Belediye Başkanı olarak şahsımın neden bu mevzuda bir risk üstlenemediğiyle ilgilidir.

Mevzuatın öngördüğü limit üzerinde yapılan ödemeler nedeniyle daha evvel af çıkarılmış olması, bunun tekrar yapılabileceğine ait bir garanti içermemektedir. Siz de kabul edeceksiniz ki, bu türlü bir beklenti nedeniyle risk alınması da düşünülemez. Bireyler ya da kurumlar gerçekleşmesi halinde karşılayabileceklerini düşündükleri haller nedeniyle risk alabilirler.

Belediyemizde yıl içinde gerçekleşen gelir, masraf ve mallara ait hesap ve süreçlerin kanunlara ve öteki hukuksal düzenlemelere uygunluğu Sayıştay tarafından her yıl denetlenmekte ve varsa kamu ziyanına yol açan konuların tespiti yapılmaktadır.

Yasal sonu aşan toplumsal istikrar tazminatı ödemeleri nedeniyle yalnızca 2022 yılı Aralık ayı için tespit edilen kamu ziyanı meblağı 16.944.073,89 TL, 2023 yılının tamamı için hesaplanan kamu ziyanı meblağı ise 346.203.239,63 TL’dir.

Sayıştay’ca kamu ziyanının tazminine karar verilmesi halinde sorumlular, ilamda yer alan kamu ziyanını tek başlarına yahut birlikte tazmin ile yükümlüdürler.

İlamlarda ortaklaşa ve müteselsilen sorumluluktan söz edildiğinden, Belediye Başkanı, harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlilerinden her biri, harcama ünitesi bazında oluştuğu belirtilen kamu ziyanından hisseleri oranında değil, tamamından sorumlu tutulmaktadırlar.

Buna göre Belediye Başkanı, sözleşmeyi imzalayan sıfatıyla harcama ünitelerinin hepsinde sorumlular ortasında yer aldığından, kamu ziyanının tamamından sorumludur.

Daire Liderleri, harcama yetkilisi sıfatıyla Daire Başkanlığı bünyesindeki Şube Müdürlüklerinde oluşan kamu ziyanının tamamından, 

Şube Müdürleri (veya öteki görevliler) ise gerçekleştirme vazifelisi sıfatıyla imza koydukları harcamalar nedeniyle oluşan kamu ziyanının tamamından sorumludurlar.

Sonuç itibariyle, hem maddelerin ve hem de Belediye Meclisinin tarafıma verdiği yetkiyi aşarak yasal sonların üzerinde bir toplumsal istikrar mukavelesine imza koyduğumda, oluşacak sorumluluğun kapsamına yalnızca şahsım değil, harcama yetkilisi ve gerçekleştirme vazifelisi sıfatıyla bunu uygulamak zorunda kalacak Daire Liderleri ve Şube Müdürleri de girmektedir. Sayıları 300’e yaklaşan bu arkadaşlarımın imza koymadıkları bir mukavele nedeniyle gelirlerinin çok üstünde bir mali sorumlulukla karşı karşıya kalacak olmalarını, bir kamu yöneticisi ve bir insan olarak kabul etmem mümkün değildir.

5018 Sayılı Kanun’dan evvel yürürlükte bulunan 1050 sayılı Muhasebei Genele Kanunu’nda İta Amiri tüm sorumluğu üstlenerek yasaya muhalif bir ödemenin yapılmasını sağlayabiliyordu. 5018 sayılı Kanun üst yöneticiye bu türlü bir yetki vermediğinden istesem dahi çalışma arkadaşlarımın sorumluluğunu üstlenme imkanım bulunmamaktadır.

Öte yandan bir bahse daha dikkatinizi çekmek isterim; 4688 sayılı Kanunun 32. Hususunun ikinci fıkrasında yer alan ‘Yapılacak kontrat, toplu mukavele devri ile hudutlu olarak uygulanır ve mukavele müddeti hiçbir biçimde izleyen mahalli idareler genel seçimi tarihini geçemez. Mahalli yönetimler genel seçim tarihini izleyen üç ay içerisinde de toplu kontrat periyoduyla sonlu olmak üzere kontrat yapılabilir. Bu kontrata dayanılarak yapılan ödemeler kazanılmış hak sayılmaz.’ halindeki karar nedeniyle süresi sona eren toplu iş mukavelesi kararlarının uygulanabilirliği kalmamıştır.

Yetkili sendikanın yasal hudutlar içinde kalan bir mukaveleyi imzalamaması halinde, ortada bir kontrat olmamasından ötürü, mevcut toplumsal istikrar tazminatı ödemesi de yasal destekten mahrum kalmaktadır.

En içten sevgilerimle.”

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı