Kutuplara Bilim Üssü! İklim Değişikliğinin Başladığı Yerdeyiz

15 Mayıs Dünya İklim Günü’nde manalı bir aktifliğe mesken sahipliği yapan İstinye Üniversitesi (İSÜ), TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) Lideri Prof. Dr. Burcu Özsoy’u ağırladı. “İklim Değişikliğine Bilimsel Bakış” başlıklı bir konferans veren Özsoy, Türkiye’nin 1960’larda kutup çalışmalarına başladığına dikkat çekerek ekonomik ve siyasi bedeli gereği Antarktika’da kelam hakkına sahip olmanın çok kıymetli olduğunu söyledi. Son sekiz yıl içinde 200’den fazla bilimsel yayına imza attıklarını belirten Özsoy, çalışmaları sırasında yaşadıkları zorlukları da paylaştı. 

İstinye Üniversitesi de kutup araştırmalarında yer alacak

İstinye Üniversitesi (İSÜ) de kutup araştırmalarında çalışacak kurumlar ortasında yer alıyor. Kutup projesinde araştırmacı olan, İstinye Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Kimya Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Melike Atakol, temmuz ayında yapılacak seferle İSÜ’den de bir araştırmacının kutuplara gideceğini belirtti. Şu an üç aday olduğunu söz den Atakol, “Gidecek olan araştırmacımız fizikî ve ruhsal testlerden geçerse gidebilecek. Şimdi testler tamamlanmadı. Lakin üç aday var, birimiz elbette testlerden geçeceğiz” dedi. 

Kutuplara giden araştırmacı “İlaç etken unsurlarının ve metabolitlerinin yeni kuşak önderiştirme formülleri ile birleştirilmiş LC-MS/MS metodu kullanılarak Horseshoe adasındaki çevresel ve biyolojik örneklerde yüksek doğruluk ve hassaslıkta tayinleri” bahisli bir çalışma gerçekleştirecek.

“Antarktika’ya bilimsel seferlerimizi başlattık”

Türkiye’nin kutuplar macerasına 1960’lı yıllarda başladığını belirten Özsoy, bilimsel çalışmaların ise alanda artarak devam ettiğini söyledi. Antarktika’nın rastgele bir ülkeye ilişkin olmadığını hatırlatan TÜBİTAK MAM Başkanı, iklimin burada değişeceğine bu nedenle de yapılan her çalışmanın kıymetine dikkat çekti.   

 

“Antarktika hiçbir ülkeye ilişkin değil”

Antarktika’nın ehemmiyetine de değinen Özsoy, “Antarktika hiçbir ülkeye ilişkin değil. Bu hiçbir dünya ülkesine ilişkin olmayan kara kesimini 1950’li yılların sonunda bilim insanları diyor ki ‘Ey ülkeler! Bir alana da kan dökmeyin bize bırakın. Zira iklim değişirse burada değişir. Değişen iklimin sonuçları da burada yaşanır. Yaşandığı vakit da size dünyayı dar eden kutupları yalnızca bilime ve barışa adayın’ diyorlar ve böylelikle 1959 yılında Antarktika Muahedeler Sistemi altında ülkeler bir ortaya geliyor. Biz de 1995 yılında Etraf Bakanlığımız tarafından taraf oluyoruz” diye anlattı. 

“İklim değişikliği artık arka bahçemizde”

2005 yılında Antarktika’ya giderek doktora çalışmasını tamamladığını, ülkeye döner dönmez de çalışmalara başladığını söz eden Özsoy, “2015 yılında İTÜ’de Kutup Araştırmaları Merkezi’ni kurarak kurumsal bir yapı oluşturduk. İklim değişikliğinin artık arka bahçemizde yaşanan bir sorun haline gelmesiyle de Cumhurbaşkanlığının himayelerinde bu çalışma yürütülmeye başlandı. Antarktika’ya bilimsel seferlerimizi başlattık” dedi.

“Orada bilim üssünün kurulmasını istiyoruz”

Kutuplarda yapılan her çalışmanın bilimsel bir karşılığının olmasının altını çizen Özsoy, Türkiye’nin bugünkü çalışmalarıyla Avrupa Kutup Birliği’ndeki yerini ve rolünü belirlediğini tabir etti. “Buradaki temel gayemiz Antarktika Muahedeler Sistemi içinde kelam sahibi olmak” diyen Özsoy, Antarktika’nın yüzde 70 tatlı su rezervine de sahip olduğunu, iklim kriziyle birlikte suyun çok daha ehemmiyet kazandığını söz etti.

“Antarktika’da kelam hakkına sahip olmamız gerekiyor”

Ekonomik kıymeti, siyasi bedeli gereği nedeniyle Antarktika’da kelam hakkına sahip olmamız gerektiğini belirten Özsoy, “Bunu nasıl yapabiliriz, ayak basarak, bilimsel çalışmalar yaparak. 200’ün üzerinde bilimsel makaleye ulaştık. Orada bilim üssünün kurulmasını istiyoruz. Bilim insanları şu an geminin üzerinden çalışmalar yapıyorlar. Birebir vakitte da iklim değişikliği hakkında farkındalık oluşturmak ve kurumsal bir hafızanın olması da maksatlar arasında” dedi.

“Kutupların enteresan bir büyüsü var”

Kutuplara yolcuk süreçlerinden de bahseden Özsoy, “Tüm çalışmaların içinde kendine yer bulabileceği bir alan kutup. 1960’tan 2017’ye kadar 150 bilimsel yayını varken son 8 sene içinde 200’den fazla bilimsel yayına da daima bir arada imza attık. Bilim sempozyumları yaparak bir sinerji oluşturmaya çalışıyoruz. Kutupların farklı bir büyüsü var. Ben bir daha gitmem dediğim tüm süreçlerde kendimi tekrar kutuplarda buldum” diyerek kutupların hayranlık uyandıran bir yer olduğunu tabir etti.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı